Musu Rajonas

musu rajonas, podbrodzie

Dzieje Podbrodzia w I połowie XX wieku. Część V

Okres międzywojenny

W okresie międzywojennym w Podbrodziu mieszkańcy miasteczka i okolic mogli skorzystać z usług kilku lekarzy, felczerzy, adwokata, introligatora, zegarmistrzów, szewców, krawców, blacharza, ślusarza, cieśli, rzeźników.

Widok na Podbrodzie 1939 r.

W tym czasie w mieście działało też 13 organizacji o różnorodnym charakterze działalności. Wymienić tu należy: Związek Strzelecki, Koło Federacji Polskich Obrońców Ojczyzny, Drużyna Harcerska, Koło Macierzy Szkolnej, Biblioteka miejska, Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej, Kasa społeczna, Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa, Żydowski Dom Dobroczynny, Żydowski Bank Handlowy, Żydowska Biblioteka Społeczna, Związek Kupców, Ochotnicza Straż Pożarna.

Podbrodzie było znanym letniskiem. W swoim przewodniku „Przewodnik po Litwie i Białejrusi” już w 1909 roku wymienia je Napoleon Rouba, znany polski dziennikarz i krytyk teatralny. W tym przewodniku czytamy: „Podbrodzie, m-ko przy ujściu rz. Dubinki do Żejmiany, na granicy pow. wil. I święciańskiego, w gub. wileńskiej położone, o 45 w. od Wilna i 28 w. od Święcian. O 1 w. od m-ka leży st. kol. ż. Petersburg – Warszawa. Część m-ka należy do dom. Orniany hr. Tyszkiewicza, część zaś, oddzielona rz. Dubinką, niegdyś Łappowska, do rządu. Most na rzece Dubince. M-ko silnie się rozrasta i zabudowuje. Z Wilna na lato zjeżdża tu corocznie sporo osób na miłe letnisko w willach, rozrzuconych po lesie sosnowym”.

Nowy most przez Żejmianę

O Podbrodziu jako miejscowości letniskowej wspomina się również w wydanej w 1938 r. książce „Letniska na Ziemiach Wschodnich”: „Podbrodzie. – Miasto-letnisko nad Żejmianą. Stacja kolejowa w miejscu. Linia autobusowa Wilno – Brasław i Wilno – Święciany. 2 hotele, 2 pensjonaty, przeszło 200 pokoi odnajmowanych w okresie letnim. 2 restauracje, sklepy spożywcze. Pokój od zł 15. – do 20. – miesięcznie. Całodzienne utrzymanie zł 3 – 4. Wstęp do lasu – zł 3. – za sezon z prawem zbierania grzybów i jagód leśnych. Informacyj udziela Zarząd Miejski”.

Cdn. Opracowała Leokadia Aszkiełowicz

Źródła:

Rimas Bružas, Tauta be valstybės. Valstybės kelias, Vilnius 2012.

Algimantas Miškinis, Lietuvos urbanistikos paveldas ir vertybės, T. 2: Lietuvos miestai ir miesteliai, kn. 2, Vilnius 2005.

Bronius Kviklys. Mūsų Lietuva. Vilnius 1989, T. 1.

https://www.vle.lt/Straipsnis/Lietuva-Pirmojo-pasaulinio-karo-metais-1914-1918-117506

http://pabradedomus.lt/pabrade/pabrades-istorij

https://www.wikiwand.com/pl/Podbrodzie

https://pl.wikipedia.org/wiki/Podbrodzie

https://pl.wikipedia.org/wiki/Kajetan_Ro%C5%BCnowski

http://postawyiokolice.blogspot.com/2011/06/23-puk-uanow-grodzienskich-z-garnizonu.html

https://polona.pl/item/przewodnik-po-litwie-i-bialejrusi,OTU2NTgxNTk/13/#info:metadata

https://pl.wikipedia.org/wiki/3_Dywizjon_Artylerii_Konnej

http://www.stajenka.fora.pl/boks-1-biegalnia,3/archiwa-narodowe-i-konie,2723.html

http://niezwykle.com/zurawiejki-czyli-a-kto-zydow-poniewiera-to-pulk-piaty-od-hallera-czy-niegdys%C2%9C-byl-to-pulk-bojowy-dzis-nim-rzadza-bialoglowy/

http://postawyiokolice.blogspot.com/2016/05/23-puk-uanow-grodzienskich-na-amach.html

www.polona.pl

Zdjęcia:

https://www.rytas.pabrade.lm.lt/galerija/galerija4.htm

https://www.miestai.net/forumas/forum/bendrosios-diskusijos/miestai-ir-architekt%C5%ABra/ma%C5%BEi-miestai-ir-miesteliai/12950-pabrad%C4%97-%C5%A0ven%C4%8Dioni%C5%B3-r/page3

http://kolekcjonerski.com.pl/p,podbrodzie_rynek_targ,2912.html

https://archiwum.allegro.pl/oferta/podbrodzie-wilenszczyzna-dom-uliczka-ok-1916-i7350601672.html

https://archiwum.allegro.pl/oferta/wp-ii-rp-podbrodzie-litwa-zandarmeria-1921-i7300163473.html

https://dobroni.pl/post/23-pulk-ulanow-wkkp-postscriptum-f614027/strona2

https://polona.pl/search/?query=Podbrodzie&filters=public:1

https://www.facebook.com/senosfotografijos/

https://www.facebook.com/Metal-detecting-1562997330677955/photos/podbrodzie-litwa-pabrad%C4%97-lithuania/1790767834567569

http://prahanoaki.blogspot.com/2016/06/cancellations-on-polish-stamps-2.html

https://sprzedajemy.pl/reb-mordche-cheyfetz-podbrodzie-litwa-5694-1934-rok-skierbieszow-2-7897fb-nr23467877

https://forum.odkrywca.pl/topic/40912-23-pu%C5%82k-u%C5%82an%C3%B3w-grodzie%C5%84skich/page/4/#comments

https://archiwum.allegro.pl/oferta/podbrodzie-pow-swieciany-szkolne-1935-kresy-i9375314348.html

http://polishjews.yivoarchives.org/archive/index.php?p=digitallibrary/digitalcontent&id=2857

https://stampauctionnetwork.com/KO/ko3739.cfm

Leave a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *