W 2019 roku z inicjatywy frakcji AWPL-ZChR w Sejmie Republiki Litewskiej, w tym również posła Zbigniewa Jedzińskiego, został przeznaczony 1 mln. euro na renowację Gimnazjum „Żejmiana” w Podbrodziu. Za oknem już jesień, a gimnazjum „Żejmiana” wciąż jeszcze czeka na renowację. Kto tutaj zawinił?
W jaki sposób odbywają się przetargi?
Przetarg o mniejszą cenę. W takich przetargach wygrywa ten kontrahent, który za swoje usługi zaproponował najmniejszą cenę.
Przetarg wg kryteriów opłacalności. Zgodnie z metodologią określania kryteriów oceny najbardziej korzystnego ekonomicznie wniosku opłacalność wszystkich ofert otrzymanych w ramach zamówienia ocenia się według kryteriów wybranych przez zamawiającego.
Porównywana jest efektywność ekonomiczna ofert wykonawców, ustala się kolejność ofert (od najwyższej efektywności ekonomicznej do najniższej) oraz ustala się ofertę najkorzystniejszą ekonomicznie.
Zgodnie z tą metodologią przygotowywane są również dokumenty przetargowe, gdy oferty oceniane są pod kątem ich efektywności ekonomicznej. Ocena efektywności ekonomicznej – to ocena oferty wykonawcy sumą punktów, obliczona zgodnie z tą metodyką i zgodnie z procedurą określoną w dokumentach zamówienia. Za najkorzystniejszą ekonomicznie uznaje się ofertę z najwyższą liczbą punktów.
Niestety, organizując przetarg na renowację Gimnazjum „Żejmiana” zastosowano właśnie te kryteria – opłacalności.
Konkurs był ogłoszony w maju w Centralnym Systemie Informacyjnym Zamówień Publicznych. Każdy kontrahent mógł zamieścić swoją ofertę w tym systemie. Podczas przetargu w 70 proc. rozpatrywano cenę oferty, a w 30 proc. – warunki ekonomiczno-społeczne.
Pieniądze w styczniu, ogłoszenie konkursu w maju, a dalej nic się nie dzieje
Nasuwa się mnóstwo pytań…
Dlaczego Gimnazjum „Żejmiana” wciąż czeka na renowację? Kto w tym zawinił?

Przy prężnej pracy komisji tę sprawę można załatwić w ciągu miesiąca. Dlaczego wobec tego gimnazjum nie zastosowano przetargu o mniejszą cenę? Dlaczego wobec innych szkół wybrano właśnie taki rodzaj przetargów publicznych?
Na tę renowację z upragnieniem czeka cała społeczność gimnazjum oraz rodzice uczniów. Czym zawiniły dzieci, uczęszczający do Gimnazjum „Żejmiana”? Tym, że są Polakami czy Rosjanami i pragną uczyć się w swoim ojczystym języku?
Dzieci mają prawo uczyć się w pięknych i schludnych warunkach. Przecież ta młodzież jest przyszłością Litwy.
Karygodne zachowanie mera wobec mniejszości narodowych
Znanym jest, że społeczność Podbrodzia nie jest zadowolona z zachowania mera rejonu święciańskiego Rimantasa Klipčiusa wobec mniejszości narodowych zamieszkających te tereny, wobec Gimnazjum „Żejmiana”, którego maturzyści w tym roku osiągnęli dobre wyniki z egzaminów maturalnych. Niejednokrotnie jego zachowanie określane jest jako karygodne.
Przypomnieć tu należy próbę reorganizacji tej placówki oświatowej i przyłączenie jej do litewskiego Gimnazjum „Rytas”, czemu sprzeciwiła się społeczność Gimnazjum „Żejmiana” oraz rodzice.
Faktem jest, że wielu Polaków i Rosjan z Podbrodzia w ostatnich wyborach samorządowych głosowało właśnie na Rimantasa Klipčiusa. Co mają teraz czynić? Rozczarować się? A przecież kiedyś mu zaufali.
Rada Gimnazjum „Żejmiana” wystosowała oficjalne pismo w sprawie renowacji tej placówki oświatowej do dyrektora administracji Samorządu Rejonu Święciańskiego. Jednak odpowiedzi dotychczas jeszcze nie otrzymała. Społeczność gimnazjum znajduje się w rozterce, bowiem nikt niczego nie wyjaśnia. Czy nie jest to przypadkiem akt ignorancji ze strony władz samorządowych wobec gimnazjum? A może zwyczajna zemsta za pokrzyżowane plany reorganizacji?
Należy pamiętać, że władza jest dana ludziom jako narzędzie budowania „bonum commune”, czyli dobra wspólnego. Gdy więc 11 października przyjdziemy na wybory do Sejmu Republiki Litewskiej i staniemy przy urnach wyborczych, powiemy „nie” dyskryminacji mniejszości narodowych.
W swojej encyklice „Veritatis splendor” św. Jan Paweł II powiedział: „W odniesieniu do dziedziny polityki należy podkreślić, że uczciwość w kontaktach między rządzącymi a rządzonymi, jawność w administracji publicznej, bezstronność w rozstrzyganiu spraw publicznych, poszanowanie praw przeciwników politycznych, ochrona praw ludzi oskarżonych w procesach i sądach doraźnych, sprawiedliwe i uczciwe wykorzystanie pieniędzy publicznych, odrzucenie niegodziwych metod zdobywania, utrzymywania i poszerzania władzy za wszelką cenę – to zasady, które znajdują swe najgłębsze źródło, a jednocześnie uzasadnienie wartości osoby, w transcendentnej wartości osoby i w obiektywnych nakazach moralnych, dotyczących funkcjonowania państw. Gdy zasady te nie są przestrzegane, zanika sam fundament politycznego współistnienia, a całe życie społeczne wystawiane jest stopniowo na ryzyko, zagrożenie i rozkład“.
tekst i foto: Andrzej Aszkiełowicz